به گزارش کردپرس با گذشت نزدیک به ۹ ماه از سقوط ناگهانی بشار اسد،متحد دیرینه مسکو در دسامبر ۲۰۲۴، آینده حضور نظامی روسیه در سوریه در ابتدا مبهم به نظر می‌رسید. با این حال، روسیه نه‌تنها پایگاه‌های نظامی خود را در سواحل غربی سوریه حفظ کرده، بلکه گام‌هایی نیز برای تقویت حضور در شمال‌شرق این کشور، به‌ویژه در فرودگاه قامیشلو، برداشته است.

به گزارش شبکه «سوریه‌ تی‌وی»، ارتش روسیه طی هفته‌های اخیر اقدامات متعددی برای تقویت مواضع خود در فرودگاه قامیشلو انجام داده است. این اقدامات شامل گسترش محل اسکان نیروها، استحکام‌بخشی به حصارهای امنیتی اطراف، و برافراشتن پرچم روسیه در محوطه پایگاه است. پروازهای باری منظم میان قامیشلو و پایگاه هوایی حمیمیم در لاذقیه – اصلی‌ترین پایگاه روسیه در سوریه – برقرار است و اغلب در ساعات شب یا بامداد برای جلوگیری از جلب توجه رسانه‌ها انجام می‌شود.

بر اساس گزارش‌ها، روسیه در این پایگاه علاوه بر خودروهای زرهی و نیروهای پلیس نظامی، بالگردهای تهاجمی Ka-52 را نیز مستقر کرده است. پس از سقوط اسد، این کشور سامانه‌های پدافند هوایی پانتسیر-S1 و تجهیزات جنگ الکترونیک را نیز به قامیشلو منتقل کرد. با این حال، به گفته کارشناسان، این پایگاه دفاع محدودی دارد و برای استقرار دائمی جنگنده‌ها مناسب نیست.

آنتون مارداسوف، کارشناس مؤسسه خاورمیانه و امور نظامی روسیه، تأکید می‌کند که باوجود سقوط دولت اسد، مسکو حضور مداومی در قامیشلو حفظ کرده است. او می‌گوید: «برخی تجهیزات روسیه از طریق باند این فرودگاه به لیبی منتقل شد، اما این پایگاه به‌طور کلی ضعیف حفاظت می‌شود و امکان استقرار جنگنده‌ها در آن دشوار است.» به گفته او، برای افزایش کارایی این پایگاه باید پناهگاه‌های مستحکم، حصارهای گسترده‌تر و پدافند چندلایه ایجاد شود تا علاوه بر پوشش مناطق حساس جنوب‌شرقی ترکیه، بخش‌هایی از خاک عراق را نیز تحت نظارت قرار دهد.

این تحرکات همزمان با تشدید تنش‌ها میان نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) و دولت موقت دمشق رخ می‌دهد. احمد الشرع، رئیس دولت کنونی که پیش‌تر رهبری گروه اسلام‌گرای هیئت تحریر الشام را برعهده داشت و در سرنگونی اسد نقش کلیدی ایفا کرد – خواستار خلع سلاح SDF و بازگرداندن کنترل کامل شمال‌شرق و شرق سوریه به ارتش شده است. در مقابل، SDF و اداره خودگردان شمال و شرق سوریه  بر حفظ ساختار غیرمتمرکز تأکید دارند.

کارشناسان از جمله کایل اورتون، تحلیلگر مستقل خاورمیانه، معتقدند که فعالیت روسیه در قامیشلو بیشتر جنبه اقدامات حفاظتی دارد تا حمایت مستقیم از SDF. به گفته او، زمان انتشار این گزارش همزمان با نشانه‌های آمادگی دمشق برای اقدام نظامی علیه SDF است و حضور روسیه در قامیشلو از نظر سیاسی می‌تواند به نفع دولت الشرع باشد، به‌ویژه با حمایت اخیر دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا از او..

اورتون بر این باور است که روسیه توان واقعی برای کمک نظامی گسترده به کردها ندارد، به‌خصوص اگر ترکیه از عملیات دمشق حمایت کند. با این حال، مسکو ممکن است نقش میانجی میان دمشق و SDF را دنبال کند. مارداسوف نیز می‌گوید پدافندهای پانتسیر حفاظت محدودی ارائه می‌دهند و پایگاه بیشتر برای نمایش پرچم و سازماندهی گشت‌های زمینی تحت پوشش بالگردها به کار می‌رود.

به گفته تحلیلگران، روسیه همواره در سوریه با همه طرف‌ها تماس حفظ کرده تا خود را به‌عنوان میانجی و بازیگر کلیدی معرفی کند. پس از سقوط اسد نیز این سیاست ادامه یافته و مذاکرات مسکو با دمشق درباره حفظ پایگاه‌های حمیمیم و قامیشلو ادامه دارد. این امر احتمالاً بخشی از توافقی است که اجازه می‌دهد دمشق کنترل شمال‌شرق را به دست گیرد، در حالی که روسیه پایگاه‌های خود را حفظ می‌کند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، از پلیس نظامی روسیه خواسته تا در جنوب سوریه به‌عنوان میانجی میان دمشق و اسرائیل عمل کند، جایی که حضور نظامی اسرائیل پس از سقوط اسد افزایش یافته است.

تحلیلگران معتقدند که مسکو بهترین راه برای حفظ جای پای خود در سوریه را همکاری با دولت الشرع می‌داند، به‌ویژه احتمال خروج نیروهای آمریکایی از شمال‌شرق افزایش یافته است.
منبع: مجله فوربز